Atal Pension Yojana : गेल्या काही वर्षांत, भारत सरकारने आपल्या नागरिकांसाठी, आर्थिक समावेशन आणि सामाजिक सुरक्षिततेला प्रोत्साहन देण्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत. सध्या चर्चेत असलेला असाच एक उपक्रम म्हणजे अटल पेन्शन योजना (Atal Pension Yojana – APY). निवृत्तीनंतर सातत्याने स्थिर उत्पन्न मिळत राहण्याच्या उद्देशाने ही पेन्शन योजना (Retirement Planning) आखली आहे.
Atal Pension Yojana : वृद्धापकाळात आर्थिक बाबतीत सुरक्षितता निश्चित करणे –
अटल पेन्शन योजना ही प्रामुख्याने भारतीय लोकसंख्येच्या मोठ्या प्रवर्गल त्यांच्या कामाच्या ठिकाणी सेवानिवृत्तीनंतर आर्थिक सुरक्षितता मिळावी ह्यासाठी प्रयत्न करते. ते रु. 1000 पासून किमान निवृत्ती वेतन देते. 1,000 ते रु. 5,000 प्रति महिना इतके सेवानिवृत्ती वेतन हे आजवर केलेले योगदान आणि योजनेचा एकूण मिळणारा लाभ असे गणित करून दरमहा मिळत राहते. ही नियमित मिळू शकणारी पेन्शन वृद्धपकाळात जीवनाच्या संध्याकाळी निवांत रहाण्यासाठी मदत देते.
हे वाचा: Samarth Yojana : वस्त्रोद्योग मंत्रालयाची एक अनोखी विकास योजना.
बचत आणि आर्थिक शिस्तीला प्रोत्साहन देणे –
अटल पेन्शन योजनेचा एक महत्त्वाचा पैलू म्हणजे नागरिकात, विशेषत: असंघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्या लोकांच्या बचतीच्या सवयीला चालना देणे. त्यांच्या ह्या अटल पेन्शन खात्यात नियमित योगदान देऊन लाभ घेऊ इच्छिणारी व्यक्ती कालांतराने भरीव निधी आर्थिक स्वरूपात जमा करू शकतात. ही योजना आर्थिक शिस्त तर लावतेच आणि लोकांना दीर्घकालीन बचतीला प्राधान्य देण्यास प्रोत्साहन सुद्धा देते. ह्या सगळ्यामुळे वृद्धापकाळात त्यांच्या कुटुंबावरील भार कमी होतो.
Atal Pension Yojana: सर्वांसाठी समावेशक असे कव्हरेज –
APY चे म्हणजे अटल पेन्शन योजनेचे उद्दिष्ट हे भारतातील सर्व नागरिकांपर्यंत पोहोचणे आहे. विशेषत: असंघटित क्षेत्रात काम करणार्या लोकांपर्यंत ज्यांना औपचारिक पेन्शन योजनांमध्ये प्रवेश मिळत नाही अश्या लोकांना सामावून घेणे आहे. ही योजना 18 ते 40 वयोगटातील व्यक्तींसाठी आहे. प्रत्येकजण त्यांची सामाजिक-आर्थिक पार्श्वभूमी काहीही असो सहभागी होऊ शकतो आणि त्यांचे भविष्य सुरक्षित करू शकतो.
Atal Pension Yojana : सरकारी सह-योगदान आणि कर लाभ –
सहभागाला प्रोत्साहन देण्यासाठी, सरकार अटल पेन्शन योजनेच्या पात्र सदस्यांना सह-योगदान प्रदान करते. ह्या स्कीमच्या तरतुदीनुसार सरकार सहभागी लोकांच्या योगदानाच्या 50% किंवा पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी प्रति वर्ष रु. 1,000 यापैकी जे कमी असेल ती रक्कम बोनस म्हणून देते. याव्यतिरिक्त APY साठी केलेले योगदान आयकर कायद्याच्या कलम 80CCD अंतर्गत कर सवलतीसाठी पात्र आहे.
हे वाचा: Mahamesh Yojana : राजे यशवंतराव होळकर 'महामेश योजना'; नेमकी काय आहे 'ही' योजना? जाणून घ्या
Atal Pension Yojana : सोपी नावनोंदणी प्रक्रिया –
अटल पेन्शन योजना एक त्रास-मुक्त आणि सुटसुटीत अशी नोंदणी प्रक्रिया उपलब्ध करून देते. इच्छुक असणारी व्यक्ती या योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी त्यांच्या जवळच्या बँकेच्या शाखेला भेट देऊ शकतात किंवा संबंधित बँकांशी संपर्क साधू शकतात. कमीतकमी कागदपत्रे जमा करून ह्या स्कीममध्ये एंट्री इच्छुक व्यक्ती घेऊ शकतो.
एकुणात ही अटल पेन्शन योजना APY कोट्यवधी भारतीयांसाठी वृद्धापकाळात आर्थिक सुरक्षा आणि सामाजिक कल्याण सुनिश्चित करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. वृद्धपकाळात नियमित पेन्शन देण्यासोबतच कमी वयातल्या बचतीच्या सवयींना प्रोत्साहन देण्यासाठी ही योजना आवश्यक ठरते.
आपण अश्या चांगल्या योजनेचा लाभ घेतला नसेल तर जवळच्या बँकेशी संपर्क नक्की साधा.
हे वाचा: Solar Rooftop Subsidy Yojana : सोलर रूफटॉप सबसिडी योजना.