World Vasundhara Day : जागतिक वसुंधरा दिन हा दरवर्षी 22 एप्रिल रोजी दरवर्षी साजरा केला जाणारा दिवस आहे. पर्यावरणाच्या संरक्षणासाठी आणि त्याअनुषंगाने जागरूकता निर्माण करण्यासाठी, लोकांना सकारात्मक कृती करण्यास प्रेरित करण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. हा दिवस आपल्याला पृथ्वीचे रक्षण करावयाचे आहे ह्याची महत्त्वाची आठवण करून देतो. व्यक्ती, समुदाय आणि सरकारांना शाश्वत जीवनासाठी (Sustainable Life) पावले उचलण्यास प्रोत्साहित करतो.
पहिला वसुंधरा दिवस 1970 मध्ये साजरा करण्यात आला आणि तेव्हापासून, 190 हून अधिक देशांचा सहभाग असलेला हा जागतिक कार्यक्रम बनला आहे. हा दिवस पर्यावरण संरक्षणाला चालना देण्यासाठी, हवामान बदलाबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी आणि लोकांना त्यांचे कार्बन फूटप्रिंट कमी करण्यासाठी कृती करण्यास प्रोत्साहित करण्यासाठी प्रयत्नशील आहे.
हे वाचा: We’re Witnessing the Birth of a New Artistic Medium
पृथ्वी दिन 2023 ची थीम “आपली पृथ्वी पुनर्संचयित करा (Restore Our Earth)” आहे. वाढते तापमान आणि हवामान बदलावर उपाय शोधण्याच्या गोष्टीवर लक्ष केंद्रित करणे ही आवश्यक बाब बनली आहे. आपल्या पृथ्वीसाठी अधिक शाश्वत भविष्य निर्माण करण्याच्या दिशेने कृती करण्यास प्रेरित करणे हे ह्या वर्षीच्या वसुंधरा दिवसाचे उद्दिष्ट आहे.
आज आपल्या पृथ्वीला भेडसावणाऱ्या प्रमुख समस्यांपैकी एक म्हणजे हवामान बदल. जंगलतोड, जीवाश्म इंधन जाळणे आणि औद्योगिक प्रक्रिया यासारख्या मानवी हस्तक्षेपांमुळे हवामान बदल वाढत जात आहे. वाढती समुद्र पातळी, अधिक वारंवार आणि गंभीर होत जाणाऱ्या नैसर्गिक आपत्ती तसेच अनेक वनस्पती आणि प्राण्यांच्या प्रजाती नष्ट होणे यासह हवामान बदलाचे परिणाम जगभरात दिसून येतात.
ही जागतिक समस्या कमी करण्यासाठी पृथ्वीवरील प्रत्येकाने कार्बन फूटप्रिंट कमी करून, पर्यावरणास अनुकूल सवयी अंगीकारून आणि अक्षय ऊर्जा स्त्रोतांना स्वीकारणे आवश्यक आहे. शाश्वत पद्धतींना चालना देण्यासाठी आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यासाठी सरकारांनी विविध धोरणे आणि नियम लागू करणे आता अत्यावश्यक बनत चालले आहे.
हे वाचा: G20 Summit 2023 : G20 परिषद
वसुंधरा दिनाचा आणखी एक महत्त्वाचा पैलू म्हणजे पर्यावरण शिक्षणाचा प्रचार. ह्या शिक्षणाद्वारे जनजागरण आणि पर्यावरणपूरक सवयी अंगिकारण्यासाठी सर्वाना प्रोत्साहित करणे हा हेतू आहे.
प्रत्येकाने वैयक्तिक आणि सरकारी कृती व्यतिरिक्त, मोठमोठ्या व्यवसायांनी देखील पर्यावरणपूरक गोष्टींना चालना देऊन ह्या बदलाच्या प्रक्रियेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकतात. बर्याच कंपन्या पर्यावरणास अनुकूल पद्धतींचा अवलंब करत आहेत आणि त्यांचे कार्बन फूटप्रिंट कमी करण्यासाठी अक्षय ऊर्जा स्त्रोतांमध्ये गुंतवणूक करत आहेत.
शेवटी, जागतिक वसुंधरा दिन हा असा एक महत्वाचा दिवस आहे ज्या दिवशी आपण एखादे व्रत अंगीकारून पृथ्वीला पुन्हा पहिल्यासारखी करण्यासाठी प्रयत्न करू शकतो. आपल्या पृथ्वीवरील आव्हानांवर उपाय शोधण्यासाठी व्यक्ती, समुदाय आणि सरकारांनी एकत्रितपणे काम करणे हे मोठे आव्हान आजच्या घडीला आहे. येणाऱ्या पिढ्यांसाठी उज्वल आणि अधिक शाश्वत भविष्य घडवण्यासाठी प्रत्येकाने आपापला वाटा उचलणे आवश्यक आहे.