झुकझुक झुकझुक रेल गाडी….
बीच वाले स्टेशन बोले रुकरुक रुकरुक…
Happy Birthday Railway : आज 16 एप्रिल, आपल्या लाडक्या रेल्वेचा वाढदिवस. आपली भारतीय रेल्वे 170 वर्षांची झाली हो…. भारताच्या रेल्वे व्यवस्थेचा इतिहास 1853 पासूनचा आहे. जेव्हा पहिली पॅसेंजर ट्रेन बॉम्बे (आताची मुंबई) बोरीबंदर ते ठाणे 34 किमी अंतर कापून धावली. नंतरच्या काळात, अनेक नवीन रेल्वे मार्ग बांधण्यात आले आणि नेटवर्क वेगाने विस्तारले. 1880 पर्यंत, भारतीय रेल्वे प्रणाली 14,000 किमी पेक्षा जास्त रुळांवर पोहोचली होती, ज्यामुळे देशभरातील प्रमुख शहरे आणि गाव जोडली गेली होती.
हे वाचा: 26 February 2023 : आज तुमचा दिवस कसा राहिल? वाचा…
भारतीय रेल्वे प्रणालीने देशाच्या आर्थिक विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. यामुळे देशाच्या विस्तीर्ण विस्तारामध्ये माल आणि कच्चा माल वाहतूक करण्यास मदत झाली, ज्यामुळे उद्योगांची भरभराट करणे सोपे झाले. जगातल्या दोन महायुद्धांदरम्यान सैन्य आणि पुरवठा यांच्या हालचालींमध्ये रेल्वे यंत्रणेने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
…आणि भारतीय रेल्वेची स्थापना झाली –
ब्रिटीश वसाहतीच्या काळात, भारतीय रेल्वे व्यवस्था ब्रिटिश भारतीय सरकारद्वारे प्रशासित केली जात होती. स्वातंत्र्यानंतर, रेल्वे प्रणालीचे राष्ट्रीयीकरण करण्यात आले, आणि 1951 मध्ये भारतीय रेल्वेची स्थापना करण्यात आली. आज, भारतीय रेल्वे जगातील सर्वात मोठ्या रेल्वे नेटवर्कपैकी एक आहे, 67,000 किमी पेक्षा जास्त ट्रॅक असून, दररोज लाखो प्रवाशांना सेवा देत आहे. 1.3 दशलक्षाहून अधिक कर्मचारी असलेली ही भारतातील सर्वात मोठी रिक्रुटमेंट करणारी कंपनी आहे.
भारतीय रेल्वेची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये:
वाइड नेटवर्क – भारतीय रेल्वे नेटवर्क 68,000 किमी पेक्षा जास्त पसरले आहे आणि देशाच्या जवळपास प्रत्येक भागाला व्यापते.
हे वाचा: 16 फेब्रुवारी 2023 : आज तुमचा दिवस कसा राहिल? वाचा…
प्रवासी श्रेणी एकापेक्षा अधिक – भारतीय रेल्वे ही स्लीपर क्लास, एसी 3-टायर, एसी 2-टायर, फर्स्ट क्लास आणि बरेच काही सह-प्रवासी वर्गांची श्रेणी ऑफर करते.
परवडणारे भाडे – भारतीय रेल्वे तिच्या परवडणाऱ्या भाड्यासाठी ओळखली जाते, ज्यामुळे भारतातील लाखो लोकांसाठी ते लोकप्रिय वाहतूक साधन बनले आहे.
वक्तशीर – भारतीय रेल्वेने अलिकडच्या वर्षांत वक्तशीरपणा सुधारण्यात आणि विलंब कमी करण्यात लक्षणीय प्रगती केली आहे.
हे वाचा: G20 Summit 2023 : G20 परिषद
तांत्रिक प्रगती – भारतीय रेल्वेने ऑनलाइन बुकिंग, ई-तिकीटिंग आणि गाड्यांचे निरीक्षण करण्यासाठी GPS ट्रॅकिंगचा वापर यासह अनेक तांत्रिक प्रगती सादर केली आहेत.
लक्झरी ट्रेन्स – भारतीय रेल्वे अनेक लक्झरी ट्रेन चालवते, ज्यात पॅलेस ऑन व्हील्स, महाराजा एक्स्प्रेस आणि गोल्डन रथ यांचा समावेश आहे, ह्यात एक अद्वितीय आणि विलासी प्रवास अनुभव मिळतो.
केटरिंग सेवा – भारतीय रेल्वे प्रवाशांना विविध प्रकारचे जेवण आणि स्नॅक्स ऑफर करून आपल्या गाड्यांमध्ये कॅटरिंग सेवा पुरवते.
मालवाहतूक – भारतीय रेल्वे ही केवळ प्रवासी रेल्वे सेवा नाही तर विविध वस्तूंच्या मालवाहतुकीचे एक महत्त्वाचे माध्यम म्हणूनही काम करते.
एकूणच, भारतीय रेल्वे ही भारताच्या वाहतूक पायाभूत सुविधांचा एक महत्त्वाचा भाग आहे, जी दररोज लाखो लोकांना जोडते आणि देशाच्या अर्थव्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण योगदान देते.