Deepfake Technology : आपण सोशल मीडियावर काही व्हिडिओ पाहतो आणि ते पाहून आपल्याला ते अगदी खरे आहे असे भासते.
त्या व्हिडिओत एखादा माणूस असतो जो काहीतरी बोलत असतो किंवा एखादे कृत्य करत असतो त्यावर आपला विश्वास शतप्रतिशत बसतो.
असे व्हिडिओ खरे आहेत असं मानण्यापेक्षा दुसरा वेगळा पर्याय आपल्याला सध्यातरी दिसत नाही. कारण इतके बेमालूमपणे असे व्हिडिओ बनवले असतात.
Deepfake Technology : डीपफेक टेक्नॉलॉजी – सत्य की आभास
अलिकडच्या वर्षांत, “डीपफेक” या शब्दाला तंत्रज्ञान आणि माध्यमांच्या जगात प्रसिद्धी मिळाली आहे.
डीपफेक तंत्रज्ञान, “डीप लर्निंग” आणि “फेक” साठी लहान, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) हाताळणीचा एक अत्याधुनिक प्रकार आहे,
हे वाचा: Evolution of Google Doodle : Google डूडलची उत्क्रांती आणि महत्त्व काय? जाणून घ्या सविस्तर माहिती.
हेही वाचा : Finance and Technology : फायनान्स आणि टेक्नोलॉजी क्षेत्रातली भारताची वाढती मक्तेदारी.
जो अत्यंत खात्रीशीर आणि भ्रामक व्हिडिओ किंवा ऑडिओ रेकॉर्डिंग तयार करू नडतो.
या तंत्रज्ञानाने महत्त्वपूर्ण नैतिक आणि सुरक्षितता ह्याबद्दलच्या चिंता वाढवल्या आहेत आणि माणूस म्हणून वास्तविकता समजून घेण्याचा आपला मार्ग बदलला जाण्याची शक्यता आहे.
हे वाचा: Benefits of Almond Oil : बदाम तेल वापरत नाही का तुम्ही? बदाम तेलाचे फायदे कोणते? जाणून घ्या.
How To Make Deepfake Technology ? : डीपफेक कसे बनवले जातात?
जनरेटिव्ह एडव्हर्सरियल नेटवर्क्स (GANs) म्हणून ओळखल्या जाणार्या एआय (AI) अल्गोरिदम वापरून डीपफेक तयार केले जातात.
GAN मध्ये दोन न्यूरल नेटवर्क असतात, एक जनरेटर म्हणून ओळखले जाते आणि दुसरे डिस्क्रिमिनेटर म्हणून ओळखले जाते.
जनरेटर बनावट सामग्री (जसे की Fake Video किंवा Fake Image) तयार करतो, तर भेदभाव करणारा त्याच्या सत्यतेचे मूल्यांकन करतो.
कालांतराने, ही प्रक्रिया नकली सामग्री खर्या फुटेजपासून जवळजवळ तशीच्या तशी होईपर्यंत तयार करते.
Deepfake Technology : डीपफेकची दुसरी बाजू ही जास्त गडद
डीपफेक तंत्रज्ञानाचे परिणाम दूरगामी आहेत. एकीकडे, चित्रपट (Cinema) निर्मिती आणि स्पेशल इफेक्ट्स यांसारख्या विविध क्षेत्रात त्याचे सकारात्मक अनुप्रयोग आहेत,
जिथे ते वास्तववादी CGI वर्ण तयार करण्यासाठी किंवा व्हिज्युअल इफेक्ट्स वाढवण्यासाठी वापरले जातात. तथापि, डीपफेकची दुसरी बाजू ही जास्त गडद आणि चिंता वाढवणारी आहे.
सर्वात महत्त्वाच्या चिंतेपैकी एक म्हणजे डीपफेक व्हिडिओ वाईट हेतूंसाठी वापरले जाण्याची शक्यता वाढली आहे.
चुकीची माहिती पसरवणे किंवा एखाद्या व्यक्तींची बदनामी करणे अश्या गोष्टींपासून सुरुवात होऊन पुढे वाईट मार्गाने ते गुन्ह्यापर्यंत पोहोचू शकते.
हे फेरफार केलेले व्हिडिओ एखाद्या व्यक्तीने कधीही न केलेले काहीतरी बोलले किंवा केले असे दिसून येऊ शकतात, ज्यामुळे गोंधळ होतो आणि प्रतिष्ठा खराब होते.
Deepfake Technology : राष्ट्रीय सुरक्षा आणि गोपनीयतेलाही धोका
डीपफेक तंत्रज्ञानामुळे (Deepfake Technology) राष्ट्रीय सुरक्षा आणि गोपनीयतेलाही धोका निर्माण होतो.
कलाकार, राजकीय नेत्यांची किंवा उच्च-प्रोफाइल व्यक्तींची तोतयागिरी करण्यासाठी, संभाव्यत: अराजकता पेरण्यासाठी किंवा सार्वजनिक मतांमध्ये फेरफार करण्यासाठी डीपफेक वापरू शकतात. याव्यतिरिक्त, गोपनीयतेवर आक्रमण होण्याचा धोका वादळ लागला आहे.
संशोधक आणि तंत्रज्ञान कंपन्या डीपफेक सामग्री ओळखण्यासाठी आणि वास्तविक मीडियापासून वेगळे करण्यासाठी डिझाइन केलेल्या AI अल्गोरिदमवर काम करत आहेत.
डीपफेकमुळे उद्भवलेल्या कायदेशीर आणि नैतिक आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी कायद्याचा विचार सगळीकडे सुरु आहे.