Samarth Yojana : समर्थ योजना (Samarth Yojana 2023) ही भारत सरकारच्या वस्त्रोद्योग मंत्रालयाने (Ministry of Textiles) सुरू केलेली कौशल्य विकास योजना आहे. वस्त्रोद्योग क्षेत्रातील तरुणांना मागणी-आधारित, प्लेसमेंट-केंद्रित प्रशिक्षण प्रदान करणे हे या योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट आहे.
समर्थ योजना (Samarth Scheme) वस्त्रोद्योग कौशल्य विकास महामंडळ (TSDC) द्वारे राबविण्यात येते. TSDC ही वस्त्रोद्योग मंत्रालय आणि राष्ट्रीय कौशल्य विकास महामंडळ (NSDC) यांच्यातील सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी आहे.
हे वाचा: MGNREGA Yojana : महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना (मनरेगा)
‘समर्थ योजना’ वस्त्रोद्योग क्षेत्रातील कौशल्यवान युवकांना प्रशिक्षण देते. या प्रशिक्षण कार्यक्रमांमध्ये खालील गोष्टी समाविष्ट आहे :
- विणकाम
- विणणे
- डाईंग आणि प्रिंटिंग
- गारमेंट मॅन्युफॅक्चरिंग
- टेक्सटाईल मशिनरी ऑपरेशन
- कापड डिझाइन
Samarth Yojana : ही समर्थ योजना कोणासाठी?
केंद्र सरकारची ही समर्थ योजना 18 ते 35 वयोगटातील सर्व तरुणांसाठी खुली आहे. हे प्रशिक्षण त्यांना विनामूल्य दिल जाणार आहे. तसेच देशभरातील TSDC प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये संबंधित युवकांना प्रशिक्षण दिल जाणार आहे.
हेही वाचा : How smart investor are made : स्मार्ट इन्व्हेस्टर कसे घडतात?
Samarth Yojana : तरुणांना स्वावलंबी बनविण्यात या योजनेचा मोठा हात –
वस्त्रोद्योग क्षेत्रातील तरुणांना प्रशिक्षण देण्यात समर्थ योजना अत्यंत यशस्वी ठरली आहे. योजनेच्या पहिल्या दोन वर्षांत 1.5 दशलक्ष तरुणांना प्रशिक्षित करण्यात आले आहे. या योजनेमुळे वस्त्रोद्योग क्षेत्रात 1 दशलक्षाहून अधिक रोजगार निर्माण होण्यास मदत झाली आहे.
वस्त्रोद्योग क्षेत्रातील आवश्यक कौशल्याची आणि उपलब्ध कौशल्याची तफावत दूर करण्यासाठी समर्थ योजना हा भारत सरकारचा एक प्रमुख उपक्रम आहे. या योजनेमुळे वस्त्रोद्योग क्षेत्र अधिक स्पर्धात्मक बनण्यास मदत झाली असून तरुणांसाठी रोजगाराच्या नवीन संधी निर्माण झाल्या आहेत.
समर्थ योजनेची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये :
मागणी-चालित :
समर्थ योजनेंतर्गत दिले जाणारे प्रशिक्षण कार्यक्रम मागणीवर आधारित असतात, म्हणजे ते वस्त्रोद्योगाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी डिझाइन केलेले असतात.
प्लेसमेंट-ओरिएंटेड :
समर्थ योजना प्लेसमेंट-केंद्रित आहे, म्हणजे प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षणार्थींना वस्त्रोद्योगात नोकऱ्या मिळवून देण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत.
मोफत :
समर्थ योजनेंतर्गत प्रशिक्षण विनामूल्य आहे. तसेच देशभरातील TSDC प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये संबंधित युवकांना प्रशिक्षण दिल जात.
देशभरात उपलब्ध :
समर्थ योजनेंतर्गत प्रशिक्षण देशभरातील TSDC प्रशिक्षण केंद्रांवर उपलब्ध आहे.
Samarth Yojana : या योजनेमध्ये भाग कसा घ्यायचा :
जर तुम्ही 18 ते 35 वयोगटातील वस्त्रोद्योग क्षेत्रात करिअर करू इच्छिणारे तरुण असाल, तर समर्थ योजनेअंतर्गत प्रशिक्षणासाठी अर्ज करू शकता. तुम्ही ऑनलाइन किंवा कोणत्याही TSDC प्रशिक्षण केंद्रावर अर्ज करू शकता.
मार्केटमध्ये सद्य परिस्थिती कोणत्या कौशल्यांना मागणी आहे आणि कुठे जॉब आहेत ह्याची आधी नीट माहिती करून घेऊन मगच कोणत्याही प्रशिक्षणाला नाव नोंदवणे योग्य. असे प्रशिक्षण घेतल्यावर जॉब कुठे आणि किती पगाराचा मिळेल ह्याची आधी खात्री करून घ्यावी.
