G20 शिखर परिषद 2023 ही कालच यशस्वीरित्या पार पडली.
हा एक प्रमुख आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रम होता जो भारतातील नवी दिल्ली येथे 9-10 सप्टेंबर 2023 रोजी झाला. या शिखर परिषदेने जागतिक पातळीवर चर्चा करण्यासाठी जगातील 20 प्रमुख अर्थव्यवस्थांमधील नेते तसेच विविध आंतरराष्ट्रीय संस्थांचे प्रतिनिधी एकत्र आणले.
आव्हाने आणि संधी.
परिषदेच्या मुख्य परिणामांचा येथे थोडक्यात सारांश मांडण्याचा प्रयत्न केला आहे.
- समिटची थीम ‘वसुधैव कुटुंबकम — एक पृथ्वी, एक कुटुंब, एक भविष्य’ होती, जी पर्यावरण आणि सर्व सजीवांच्या समरसतेने जगण्याचे प्राचीन भारतीय तत्त्वज्ञान प्रतिबिंबित करते.
- शिखर परिषदेने नवी दिल्ली नेत्यांची घोषणा (New Delhi Leaders Declaration) स्वीकारली, जी आर्थिक वाढ, व्यापार, हवामान बदल, आरोग्य, डिजिटल परिवर्तन, लैंगिक समानता, शिक्षण आणि दहशतवाद यांसारख्या विविध मुद्द्यांवर ठोस कृतींसाठी G20 च्या वचनबद्धतेची रूपरेषा दर्शवते.
- शिखर परिषदेने पायाभूत सुविधा, कृषी, पर्यटन, भ्रष्टाचारविरोधी, ऊर्जा आणि रोजगार यासारख्या विषयांवरील अनेक मंत्रिस्तरीय घोषणा आणि कृती योजनांना मान्यता दिली.
- अनेक द्विपक्षीय आणि बहुपक्षीय बैठका झाल्या, जसे की US-भारत-ऑस्ट्रेलिया-जपान क्वाड (Quad) बैठक, BRICS बैठक, EU-चीन बैठक आणि भारत-रशिया बैठक.
- या शिखर परिषदेमध्ये राष्ट्रपती भवनात राष्ट्रपती मुर्मू यांनी आयोजित केलेले G20 डिनर, लाल किल्ल्यावर G20 कॉन्सर्ट आणि भारत मंडपम येथे G20 प्रदर्शन यासारखे अनेक सांस्कृतिक आणि सामाजिक कार्यक्रम देखील सादर केले गेले.
- भारताच्या नेतृत्वाची आणि आदरातिथ्याची प्रशंसा करणाऱ्या अनेक निरीक्षकांनी आणि सहभागींनी शिखर परिषदेचे यशस्वी स्वागत केले. पंतप्रधान मोदी यांनी सर्व नेत्यांचे सहकार्य आणि पाठिंब्याबद्दल आभार मानले.
- राजधानी दिल्लीत दोन दिवसीय G-20 शिखर परिषद यशस्वीरित्या संपन्न झाली. या दरम्यान पंतप्रधान मोदींनी ब्राझिलच्या राष्ट्रपतींना पुढील वर्षीचे अध्यक्षपद सोपवलं.
- G20 मध्ये यंदापासून आफ्रिकन युनियनचा समावेश करण्यात आला आहे.
- परिषदेच्या दुसऱ्या दिवशी सर्व जागतिक नेत्यांनी राजघाटावर पोहोचून महात्मा गांधींना (Mahatma Gandhi) आदरांजली वाहिली.
